Στις 6 Φεβρουαρίου του 1945 το πρωί, στις 9. 38, δολοφονήθηκε από εκτελεστικό απόσπασμα στο φρούριο Montrouge στο Παρίσι, ένας από τους μεγαλύτερους λογοτέχνες, δημοσιογράφους και κριτικούς της Ευρώπης, ο Εθνικοσοσιαλιστής Ρομπέρ Μπραζιγιάκ. Ήταν σχεδόν 36 ετών. Είχε προηγηθεί τον Ιανουάριο μια δίκη παρωδία, με κατηγορίες που αφορούσαν το φρόνημά του, όπως αυτό εκφραζόταν στα άρθρα του σε εφημερίδες της εποχής. Τον καταδίκασαν γιατί, όπως είπε ο πρόεδρος του "δικαστηρίου" που τον δίκασε, "τα άρθρα του ήταν πιο επικίνδυνα από ένα τάγμα της Βέρμαχτ". Στη δίκη ο Μπραζιγιάκ επέδειξε και απέδειξε την πίστη και περηφάνια του. Στο άκουσμα της θανατικής ποινής, είπε «Τιμή μου»! Σύμφωνα με τις εφημερίδες της εποχής, την επόμενη ημέρα το Υπουργείο Εξωτερικών του Ράιχ έδωσε μέσω του εκπροσώπου του Dr Schmidt συνέντευξη Τύπου, στην οποία ανακοίνωσε την καταδίκη του Ρομπέρ Μπραζιγιάκ και δήλωσε ότι οι υπεύθυνοι θα λογοδοτήσουν ενώπιον των γερμανικών δικαστηρίων για εγκλήματα κατά της δύναμης κατοχής και για παράβαση των νόμων που ίσχυαν στη Γαλλία, κάτι που δυστυχώς λόγω της εξέλιξης του πολέμου δεν συνέβη (εφημερίδα France-Soir της 21ης Ιανουαρίου 1945).
Η επιλογή της ημερομηνίας δολοφονίας του δεν ήταν τυχαία. Ήταν η ενδέκατη επέτειος από τη μεγαλειώδη αντισημιτική συγκέντρωση– απόπειρα πραξικοπήματος Γάλλων εθνικιστών και πατριωτών στο Παρίσι, της 6ης.2.1934, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη δολοφονία 22 ανθρώπων, μεταξύ αυτών και του ελληνικής καταγωγής εθνικιστή Cambo Costa, και τον τραυματισμό περισσοτέρων από χίλιους. Η εμπειρία της 6ης Φεβρουαρίου 1934 σε συνδυασμό με την άνοδο του Εθνικοσοσιαλισμού στη Γερμανία ήταν που ενέπνευσε και αφύπνισε γρήγορα τον Μπραζιγιάκ και τον οδήγησε στον Εθνικοσοσιαλισμό, κάτι που προκύπτει από τα γραπτά του, ιδίως τα πολιτικά του άρθρα.
Το τελευταίο βιβλίο που έγραψε ο Μπραζιγιάκ ήταν το "Σενιέ" (εκδ. Θούλη), ένα δοκίμιο για το θύμα της Γαλλικής Επανάστασης, τον Ελληνογάλλο ποιητή Αντρέ Σενιέ. Το έγραψε στη φυλακή της Φρεν τον Ιανουάριο του 1945 και το ολοκλήρωσε λίγες ημέρες πριν από τη δολοφονία του. Είναι φανερό ότι στη θαρραλέα στάση του Σενιέ και στην περήφανη πορεία του προς τον θάνατο, ο Μπραζιγιάκ αναγνωρίζει και τη δική του στάση και πορεία. Εξάλλου, η περίοδος της "Κάθαρσης" δεν ήταν παρά μια νέα εποχή "Τρομοκρατίας". Γράφει χαρακτηριστικά: Μέσα στο κελί των μελλοθάνατων, στη φυλακή της Φρεν, έχοντας τους αστραγάλους μου δεμένους με μια βαριά σιδερένια αλυσίδα, είναι που διάβασα πολύ προσεκτικά τον Σενιέ. Ένας Ιανουάριος παγωμένος όσο ποτέ πριν, ξαναζωντάνεψε για μένα τον παλαιό "Θερμιδώρ" με τα κάρα και τις γκιλοτίνες των επαναστατών, και, σ' έναν κόσμο τυλιγμένο στις φλόγες, η αιώνια επιστροφή έφερε ξανά παρόμοιες περιστάσεις. Πιστεύω πως καμιά πλούσια βιβλιοθήκη, καμιά μελέτη των πηγών ακόμη και στη Σορβόννη, δεν θα άξιζε όσο αυτό το ασυνήθιστο μελετητήριο, όπου τη νύχτα κοιμάμαι κάτω από μια λάμπα συνεχώς αναμμένη, και πάνω σ' ένα κρεβάτι, στο οποίο, μόλις τρεις εβδομάδες πριν από εμένα, ξάπλωνε ένας δολοφόνος που κομμάτιαζε τα θύματά του.
Αυτή τη μοίρα επεφύλαξε η γαλλική δημοκρατία και ο Ντε Γκωλ σε έναν πνευματικό άνθρωπο που τιμούσε και τη Γαλλία και την Ευρώπη. Εξάλλου, τα χρόνια που πέρασαν από το ζοφερό για την ανθρωπότητα 1945 απέδειξαν ότι ο ιδεαλισμός και το ταλέντο ήταν εχθροί για τον νέο κόσμο που ανέτελλε πάνω από τα συντρίμμια της Δύσης.
Ο Μπραζιγιάκ, πάντως, αν και νέος, ταλαντούχος και γεμάτος από τη χαρά της ζωής, προχώρησε περήφανα στον θάνατο: δεμένος σε έναν ξύλινο πάσσαλο, αρνήθηκε να του δέσουν τα μάτια, κοίταξε περήφανα ψηλά τον ήλιο, και φώναξε «Ζήτω η Γαλλία», προτού οι σφαίρες της δημοκρατίας τον ρίξουν στη γη νεκρό.
Ευρωπαϊκή Αντίσταση
